W nowym marcowym wydaniu 'Pes přítel člověka' znajduje się bardzo interesujący wywiad z panem Hartlem. Nie chodzi w nim co prawda bezpośrednio o czechosłowackie wilczaki, ale mowa jest o testach, do których materiały zbierano między innymi obserwując i badając populacje CzW... Co badano w stacjach hodowlanych czechosłowackiej straży granicznej?

od roku 1956 zaczęto zastanawiać sie nad możliwością użycia 'krwi' wilków w hodowli owczarków niemieckich. Potem obserwowano wyniki tego eksperymentu. U krzyżówek udało się uzyskać większą wytrzymałość w warunkach zimowych i użyć w pracy niektóre cechy wilka, takie jak jego czujność i węch. Wynikiem tego eksperymentu były właśnie Czechosłowackie Wilczaki.

w roku 1962 obserwowano dzienną aktywność owczarków niemieckich. Wyniki były porównywane z wynikami obserwacji wilków i ich krzyżówek. Na tej podstawie został opracowany dwufazowy plan szkoleniowy, w ramach którego pracowano z psami w czasie ich największej aktywności...

w roku 1964 badano możliwość użycia psów (ich pracy węchowej) w wykrywaniu narkotyków, broni i materiałów wybuchowych na przejściach granicznych.

w roku 1966 pracowano nad mierzeniem czasu potrzebnego do nauczenia psa konkretnego ćwiczenia, jak i do recenzury (ponownego przeszkolenia)

Hartl zajmował się też badaniem wpływu eksterieru psa (budowy, wyglądu) z jego użytkowością. Okazało się, że psy o dłuższym formacie, mocniejszym katowaniu kończyn i środkiem ciężkości przesuniętym do przodu okazywały się dużo gorsze, mniej wytrzymałe i ogólnie słabsze użytkowo. Po ludzku oznacza to, że obecne ONy przy swojej "nowoczesnej" budowie przestały być już psami użytkowymi...

Ale ponieważ badania prowadzono także na wilczakach oznacza to dla naszej rasy jedno: wilczaki ciężkie, masywne i duże są o wiele gorsze użytkowo niż te lekkie. To samo dotyczy tych z nogami jak u "królika" (mocno kątowanymi). Negatywnie na użytkowość wpływa też mocna budowa przodu - wilczaki z nieprawidłową, mocną i głęboką klatka piersiową będą gorsze użytkowo niż te lżejsze, bez rozbudowanego frontu. W sumie to nic nowego, bo nawet po ilości uzyskanych egzaminów widać, że szanse na jakieś osiągnięcia mają jedynie właściciele psów lekkich... Masywne 'wysiadają' po podstawowych egzaminach posłuszeństwa...

badano wpływ dysplazji stawów biodrowych na wytrzymałość psów w wieku od 3 do 6 lat. Okazało sie, że różnice były widoczne dopiero u osobników z wynikiem HD-E, czyli z ciężką dysplazją. A to jedynie przy skokach na wysokość i odległość. Psy z HD-E (poza bokserami) były w stanie przebiec aż 80 km... Co to oznacza? Że nie jest się w stanie po ruchu poznać 'na oko' czy pies ma ciężką dysplazję, bo nie widać tego nawet, gdy musi przebiec dłuższy odcinek (oczywiście pomijam przypadki, gdzie dysplazja jest już tak ciężka, że nie mieści się w skali oraz takie, gdzie dysplazja idzie w parze z nieprawidłową budową psa - wtedy rzeczywiście widać, że pies nieprawidłowo chodzi i biega). Dlatego w wojsku zamiast testów na wykrycie dysplazji stosuje się prześwietlenie RTG, bo rzeczywiście tylko ono daje wiarygodne wyniki....

w latach 1868-69 badano wpływ ciśnienia, wilgotności i temperatury na zdolności węchowe psów. Został wypracowany limit na pracę z psem w zależności od warunków pogodowych.

w roku 1970 badano zdolności widzenia psów w nocy. Z badan wynikało, że psy widzą średnio 3x lepiej niż człowiek. W całkowitej ciemności psy nie widzą.

w roku 1971 badano wpływ niektórych środków chemicznych na ukrywanie zapachu na śladzie. Ale i takich, które ten ślad wzmacniały.

w roku 1973 opracowano plany szkolenia psów według ich zdolności i wieku. Wynikiem tego było wydanie "Programowego szkolenia psów". Dzięki temu u 40% psów skrócono czas szkolenia o 10-14 dni.

w latach 1974-75 badano charakter szczeniaków w powiązaniu z ich późniejszą użytkowością. Na tej podstawie opracowano metody na rozwijanie możliwości szczeniaków.

Oczywiście prowadzono także inne badania i testy. Obserwowano:

• samą 'hodowle'. Udało sie uzyskać linie świetnie nadające sie do tropienia (-> CzW).
• wpływ niektórych metod szkoleniowych na epilepsje
• wpływ inbreedu (hodowli w bliskim pokrewieństwie) na budowę psów
• wpływ karmienia na rozwój szczeniąt
• wpływ karmienia na zdrowie
• inseminacje mrożonym nasieniem
• wpływ niektórych środków chemicznych na statystyki kryć i ilość urodzonych szczeniąt

Część wyników tych badań niestety zaginęła, część uległa zniszczeniu, część odkrywana jest na nowo... Jeśli kogoś interesują te tematy to polecam osobistą rozmowę z p. Hartlem, czyli o informowanie się u źródła... Można go spotkać na co ważniejszych spotkaniach właścicieli CzW w Czechach...